Türkiye’de finansal işlemlere yönelik vergilendirme sistemlerinden biri olan BSMV, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi anlamına gelmektedir. Adından da anlaşılacağı üzere banka ve sigorta işlemlerinden elde edilen gelirler üzerinden alınan bir vergidir. Temeli, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu ‘na dayanır. Türkiye’de ilk olarak 1986 yılında uygulanmaya konulmuştur. Genel olarak tüm finansal işlemleri vergilendirmek üzere yürürlüğe girmiştir. Menkul kıymet alım satımı ve aracılığı gibi diğer bazı işlemleri de kapsamaktadır. Aynı kanunda belirlenen işlemlere göre bankada işlem yapan kişilerin de bu vergiye tabi oldukları açıklanmıştır. Bununla beraber, vergilendirilmesi amaçlanan işlemler genellikle bankacılık işlemleridir.
Genel olarak BSMV konusu altında incelenen maddeler şunlardır;
- Kredi işlemleri
- Mevduat işlemleri
- Para transferleri (EFT, havale vb.)
- Kredi kartı işlemleri
- Döviz alım-satım işlemleri
- Hayat sigortası primleri
- Sağlık sigortası primleri
- Kasko, trafik sigortası gibi diğer sigorta primleri
- Menkul kıymet alıp satma, alım – satıma aracılık etme işlemleri.
- Alıp sattıkları menkul kıymet karşılığı borçları ödemeyi taahhüt etme işlemleri.
- Mevduat faizi vermek veya başka isimlerle faiz vb. menfaatler sağlamak için düzenli para toplama işlemleri.
- Ödünç para verme işlemleri.
BSMV’nin tanımını ve uygulandığı alanlara değindik. Şimdi BSMV oranlarına ve nasıl hesaplandığına daha detaylı bakalım.
BSMV Oranı Nedir?
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV), Türkiye’nin finansal sisteminde önemli bir yer tutmaktadır. Bu vergi, hem bankacılık hem de sigorta sektöründe geniş bir işlem listesi üzerinden alınmaktadır. Devletin gelir elde etmesini sağlarken öte yandan finansal işlemlerin maliyetini etkilemektedir. Dolayısıyla bu verginin doğru bilinmesi ve hesaplanması, hem kurumlar hem de bireyler için büyük önem taşımaktadır.
BSMV oranı, vergi tutarının tahakkuk faiz kazancının yüzde kaçlık bölümüne tekabül ettiğini gösteren orandır. Bu oranı belirleme yetkisi cumhurbaşkanındadır. Oranın değiştirilmesine yönelik mevzuatta değiştirilme oranları %1 ve %15 arasında esnek tutulmuştur. Buna göre, vergiye tabi olan işlemler belirli gruplara ayrılarak her biri için farklı oran belirlenir. Yapılacak işlemlerde BSMV kesintisi belirlenen bu oranlara göre yapılır. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi hem bankacılık hem de sigortacılık işlemleri üzerinden alınır. Güncel olarak Haziran 2022 tarihinde, Gider Vergileri Kanunu’nun 33. maddesinde, banka ve sigorta muameleleri vergisi oranının %15, Kambiyo muamelelerinin oranın ise matrahın %0,2 (binde iki) olarak uygulanacağı ifade edilmiştir.
Tüketici kredilerinde geçerli BSMV oranı ise daha önce %5 olarak uygulanırken, %10 olarak yeniden belirlenmiştir. Resmi Gazete üzerinden güncel oranları kontrol edebilirsiniz.
Nasıl Hesaplanır?
Kredi kartı, ihtiyaç kredisi, ticari krediler ve taşıt kredisi borçları üzerinden alımı söz konusu olan faizler ve vadeli mevduat faizlerinin yanında günlük faiz işletimi söz konusu olan vadesiz mevduat hesaplarının faiz kazanımlarından %10 oranında BSMV kesintisi yapılmaktadır. Bu işlemler arasında konut kredileri bu vergiden muaf tutulmuştur. Sabit nitelikte olan taksitli kredi borçlarının geri ödemeleri sürecinde her ay gerçekleştirilen taksit ödemesi kredi tutarından düşüleceği için bu süreci izleyen ayların taksit tutarında faiz ve bu doğrultuda da BSMV ve KKDF’nin payları giderek azalırken ana para tutarındaki geri ödeme tutarının payı artar. Şimdi bir örnekle Banka ve Sigorta Muameleleri vergisi hesaplamayı detaylandıralım.
12 ay vadeli, aylık taksitle geri ödemeli olan ve aylık faiz oranı %2 olan 20.000 TL tutarında olan ihtiyaç kredisi taksitleri içinde ödemesi gerçekleştirilen Banka ve Sigorta Muameleleri vergisi tutarı şu şekilde hesaplanır:
- Faiz oranı: Ana Para x Aylık Kredi Faizi Miktarı = 20.000 x %20 = 400 TL
- BSMV: Faiz x BSMV Miktarı = 400 x %10 = 40 TL
Firmanız için kullandığınız tüm banka hesaplarınızı Vomsis ile tek ekrandan takip ederken işlemlerinizde uygulanan BSMV oranlarını ve tutarlarını görebilirsiniz. Ayrıca bu vergi kesintilerini otomatik olarak etiketleyebilir, toplamda haftalık ve aylık olarak ne kadar BSMV masrafı olduğunu görebilir, raporlayıp indirebilirsiniz. Raporlar doğrultusunda bankacılık işlemlerinize yön verebilirsiniz.