Günlük hayatta hepimiz mutlaka cari ve cari hesap kelimelerini duymuşuzdur. Cari, kelime anlamı olarak yürürlükte olan, geçerli bulunan demektir. Cari hesap ise bir ticaret terimi olarak “iki yan arasında sürüp giden alacak verecek işlemlerinin tutulan hesabı” demektir. Bu terim firma sahipleri için oldukça büyük anlamlar taşımaktadır. Çünkü cari hesap her işletme için bir alacak ve verecek raporu demektir. Dolayısıyla işletme sahiplerinin düzenli olarak tuttuğu cari hesaplar, işletme için hayati önem taşımaktadır.
Şimdi bu denli önemli olan bu terimi, bir örnek yardımıyla daha detaylı inceleyelim. Bir işletme sahibi olduğunuzu varsayalım. Tedarikçilerinizle ve tabiki müşterilerinizle aranızda satış ve ödeme işlemleri gerçekleşir. İşte bu işlemlerin tamamının toplamı cari hesaptır. Burada müşterilerinize sunduğunuz hizmet ya da sattığınız mallar karşılığında bir ödeme alırsınız. Tedarikçilerinizden sağladığınız mallar ve hizmet için ise bir ödeme yaparsınız. Firmanıza ait bu ticari işlemlerin tamamı sizin cari hesap yönetiminiz için birer maddedir.
Cari Hesap Takibi
Firmalar, müşterileri ve tedarikçileri arasındaki ticari işlemleri raporlayıp analiz edebilmek için cari hesap takibi yapmalıdır. Bu hesap takip raporlarında firmanın geçmiş dönemlerdeki ve güncel tüm ticari işlemleri bulunmaktadır. Dolayısıyla bu takibin özenli yapılması firmanın geleceğine yönelik kararların alınmasında büyük katkı sağlamaktadır. Cari hesap takibi yaparken şirketler geleneksel bir yol olan hesap defterlerini kullanabilmektedir. Bunun yanında Excel ve çeşitli yazılımlar ile daha kolay ve otomatik bir takip de mümkündür. Cari hesap defterleri üç ana başlıktan oluşmaktadır. Bunlar; alacaklılar, satıcılar ve vergi borçları dır. Defterler özenli işlendiğinde amacına hizmet eder. Ancak manuel bir işlem gerektirdiğinden özellikle büyük ölçekli işletmelerde oldukça zaman alan yorucu bir yöntemdir.
Excel tablo yönteminde de manuel bir bilgi girişi söz konusudur. Ancak raporlama ve analiz bölümlerini otomatikleştirdiğinden hesap defterlerinden daha kolay bir yöntem olduğunu söylenebilir. Cari hesap yazılımları ile günümüzde bu takibi yapmak ise oldukça kolaylaşmıştır.
Neden Önemli?
En başta da bahsettiğimiz gibi cari hesap, işletme sahiplerinin ticari işlemlerinin bir kaydıdır. Bu yüzden takibinin düzenli yapılması, firmanın işleyişi, geleceği ve hukuki süreçleri için oldukça önemlidir. Ayrıca işletmelerin borç ve alacaklarını detaylı şekilde inceleyebilmesini sağladığından muhsasebesel süreçleri için hayati önem taşımaktadır. Muhasebe süreçlerinde yapılacak olan tahsilat ve ödemelerin eksiksiz bir şekilde yapılabilmesi açısından önemlidir. Tüm ticari işlemlerin ayrıntılı ve düzenli bir şekilde raporlamasının yapılmasında yararlıdır. Bu işlemlerin sonrasında anlaşmazlık olması durumunda mutabakat sağlanması için de oldukça önemlidir. En önemli etkenlerden biri ise işletmelerin bu kayıtlara göre güncel durumlarını değerlendirerek gelecek planlarını yapmasında etkili olmasıdır.
Başlıklarla sıralamak gerekirse;
- Borç ve alacak takibi sağlar.
- Ticari tüm işlemler için gerekli mutabakatları sağlar.
- Firmanın muhasebe raporlamalarında yararlıdır.
- Geçmişe dayalı raporlar ile güncel durumun analizinde ve gelecek planlamasında etkilidir.
Cari Oran Hesaplaması
Daha önce “Bilanço Nedir?” başlıklı içeriğimizde bahsettiğimiz gibi firmalar için dönen varlıklar ve duran varlıklar olmak üzere iki ana kaynak söz konusudur. Hızlıca hatırlamak gerekirse, kısa vadeli yatırımlar dönen varlıklar uzun vadeli yatırımlar ise duran varlıklardır. Cari oran da tam bu noktada, dönen varlıkların borç vadelerine oranıyla ilgilidir. Dönen varlıkların, vadesi bir yıldan kısa olan borçların oranına cari oran denir. Buna göre, cari oran şirketin dönen varlıklarının kısa vadeli borçlarını karşılama oranıdır diyebiliriz.
“Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar”
Firmaların kısa vadeli borçlarını ödeyebilme durumlarının tespiti için cari oran hesaplanmaktadır. Bu oran, firmaların hizmet verdiği sektöre, piyasaya ve içinde bulundukları ekonomik duruma göre değişmektedir. Ancak bir işletmenin cari oranı 1’in altında ise bu işletme için yeterliğe varlığa sahip değil yorumu yapılabilir.
Siz de firmanızın muhasebe süreçlerini hızlandırmak ve otomatikleştirmek için Vomsis Banka Hesap Hareketleri ürününü kullanabilirsiniz. Vomsis ile tüm banka hesaplarınızı tek ekranda yönetirken alacak ve ödeme işlemlerinizin tüm detaylarına kolayca ulaşabilirsiniz. İşlemlerinizde yapacağınız detaylı arama ve etiketlemeler ile cari hesaplarınızı hızlıca yapabilirsiniz.
