Kurumlar vergisi, firmaların bir yıllık kazançları üzerinden hesaplanan ve alınan vergidir. Sermaye şirketleri, kooperatifler, dernek ve vakıflar gibi kurumlar bu vergiden sorumludur. Bunun yanında şahıs şirketleri kurumlar vergisi ödemez. Her yıl farklı olarak belirlenen oranlar üzerinden bu kurumlar devlete vergi ödemesini yapmaktadır. Bu vergi türü, kamu hizmetlerinin finanse edilmesinde kritik bir öneme sahiptir. Dolayısıyla devletin önemli gelir kaynaklarından biridir. İşletmelerin de mali durumlarını önemli derecede etkilemektedir. Her yıl değişen vergi oranları şirketlerin bulunduğu sektöre, faaliyet türüne ve gelir miktarına göre değişiklik göstermektedir. Kurumlar vergisi oranı 2023 yılında %20 olarak hesaplanmıştır. 2024 yılında ise kurumlar vergisi oranı, kurum kazancı üzerinden %25 olarak hesaplanacaktır.
Bu oran her sene için, yukarıda bahsettiğimiz durumlarda ve bazı ekonomik durumlarda değişmektedir. Şimdi birlikte bu vergi ile ilgili detayları daha yakından inceleyelim.
Kurumlar Vergisi Mükellefleri Kimdir?
Bir kurumun, bu vergiden sorumlu olması için öncelikle tüzel bir kurum olması gerekmektedir. Dolayısıyla sermaye şirketleri Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kurum olarak kabul görülür ve bu vergiden sorumludur. Ancak şahıs şirketleri tüzel kişiliğe sahip olmadığı için kurumlar vergisi ödemez. Daha açık belirtmek gerekirse;
- Limited Şirketler
- Anonim Şirketler
- Kooperatifler
- İktisadi kamu şirketleri
- Dernek ve vakıflar
- İş ortaklıkları
Kurumlar vergisi mükellefidir.
Bu vergi ile sorumlu olan tüzel kişiliklerin vergi kanununda mükellefiyetleri belirli durumlara göre ayrılmaktadır.
Tam mükellefiyet: Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunan kurumların hem Türkiye içinde hem de Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilmesidir.
Dar mükellefiyet: Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların sadece Türkiye’de elde ettikleri kazançlar üzerinden vergilendirilmesidir.
Burada bahsedilen kanuni merkez kurumların tüzüklerinde veya sözleşmelerinde gösterilen merkezdir. İş merkezi ise kurum işlemlerin fiilen yürütüldüğü merkezdir.
Nasıl Hesaplanır?
Bu vergi hesaplanırken kurumların toplam geliri üzerinden değil, toplam gelirden kanunen kabul edilen giderler düşüldükten sonraki kazanç üzerinden hesaplanır. Kurumlar, 1 yıl içerisinde 3 ayda bir geçici vergi beyannamesinde bulunmaktadır. Böylece yıl içerisindeki kazançları üzerinden belirli bir miktar vergi ödemiş olurlar. Yıl sonunda hesaplanan kurumlar vergisi tutarından ödenen bu vergiler düşülmektedir. Dolayısıyla geçici vergi beyannamesi ile yıl sonunda ödenecek kurumlar vergisinin bir kısmı yıl içinde ödenmiş olmaktadır.
Kurumlar Vergisi Beyannamesi ve Ödeme Süreçleri
İşletmelerin vergi dairelerine bildirdikleri ve yıllık kazançlarını beyan ettikleri bir belgedir. Bu beyanname, işletmenin mali durumu hakkında detaylı bilgiler içermektedir. Vergi matrahının doğru bir şekilde hesaplanabilmesi için önemlidir. Eksik veya hatalı beyanlar, vergi cezalarına ve faizlere neden olabileceğinden beyannamenin hazırlanma sürecinde işletmelerin mali kayıtları ve hesapları dikkatli bir şekilde incelenmelidir.
Kurumlar belirlenen vergi ödeme son tarihinden önce kanuni veya iş merkezinin bulunduğu yerin vergi dairesine, bu beyannameyi vermelidir. E-beyanname uygulamasından faydalanarak da beyannameleri elektronik ortamda son beyan verme günü saat 00:00’a kadar gönderme imkanı bulunmaktadır.
Vergi ödemeleri ise genellikle beyannamenin sunulmasından sonra belirlenen süre içerisinde yapılmalıdır. Eğer kurumlar mali hesap dönemi olarak özel bir dönem belirtmezse her yılın bitiminden bir sonraki yılın 5. ayına kadar kurumlar vergisini ödemelidir. Örneğin 2024 yılı kurumlar vergisi için 2025 yılının Nisan ayı vergi ödemesi için son aydır.
Ödemeler, vergi dairelerine doğrudan yapılabileceği gibi bankalar aracılığıyla da gerçekleştirilebilmektedir. Ödeme gününün aksatılmaması, işletmelerin mali yükümlülüklerini zamanında yerine getirebilmeleri açısından büyük önem taşımaktadır.
Kurumlar vergisi, mükellef işletmeler için mali planlamalarda dikkate alınması gereken önemli bir konudur. Doğru şekilde zamanında beyan iletme ve ödeme yapma işletmelerin yasal yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için oldukça gereklidir. Dolayısıyla, kurumlar için vergi mevzuatına hakim olmak ve profesyonel danışmanlık hizmetlerinden yararlanmak bu noktada önemlidir.
İşletmenizin finansal yönetiminde, vergi hesaplamaları ve ödeme günlerinin takibi yanında birçok zorluk olduğunu biliyoruz. Vomsis ile işletmenizin muhasebesel süreçlerini tek ekranda kolayca yönetebilirsiniz. Tüm banka hesaplarınızı tek ekranda kolayca yönetirken, raporlama ve takip işlemlerinizi hızlandırabilirsiniz. Ayrıca grup şirket yapısı ile tüm şirketlerinizi konsolide olarak yönetebilirsiniz. Tek şifre ile banka hareketlerinize, ekstrelerinize ve raporlarınıza ulaşabilirsiniz. Üstelik Vomsis Kasa özelliği ile nakit akışınızı manuel olarak takip edebilirsiniz. Bu özellik, firmanızın nakit dönen hareketlerini takip edebilmeniz için geliştirilmiştir. Ayrıca buraya eklediğiniz hareketleri toplam varlık ve hareket kısmına da dahil edebilirsiniz. Vomsis ürünlerini ve avantajlarını hemen keşfedin, muhasebesel süreçlerde yüklerinizi hafifletin.
