Ülkelerin ekonomik ve finansal dengesini sağlamakta oldukça etkili olan ana unsurlardan biri vergilerdir. Ülkedeki ekonomik dengeyi sağlamak ve kamu hizmetlerini finanse etmek adına büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla her ülkenin kendi yönetimlerine göre değişkenlik gösteren vergi yasaları bulunmaktadır. Bu yasalar, vergilendirilebilir kazancı belirlemek için çeşitli kriterler ve maddeler içermektedir. İşte bu yasalarda bulunan vergiyle ilgili maddelerden biri de “matrah”dır. Matrah ülkemizde, vergi hukukunda kullanılan terimlerden biridir ve kurumların vergilendirilebilir gelirlerini tespit etmekte kullanılır. Bir başka deyişle matrah nedir sorusuna, vergiye tabi olan gelir ve kazancın belirlenmesinde temel olan şartlar diyebiliriz. Bu açıdan matrah, vergi hesaplama süreçlerinde baz alınan değer olarak önemli bir rol oynamaktadır. Biz de bu içeriğimizde matrahla ilgili detayları ve işletmelerin bilmesi gerekenleri ele alacağız.
İşletmeler için Önemi
Vergi matrahının belirlenmesi her işletme için vergilendirme süreçlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi vergi geliri kamu hizmetlerinin finansmanı için temel kaynaklardan biridir. Bu nedenle her ülkede vergilerin adil ve düzenli bir şekilde toplanması önemlidir. İşletmeler için bu vergilerin düzenli ödemesinin yapılması iş süreçlerinin aksamaması için önemlidir. Ayrıca genel olarak işletme varlığının hukuken bir engele takılmaması için dikkat edilmesi gereken konulardan biridir. Dolayısıyla vergi mükelleflerinin kazançlarının vergilendirilmesinde matrahın doğru şekilde hesaplanması işletme sahipleri için önemli bir sorumluluktur. Vergi matrahının yanlış hesaplandığı durumda işletmenin ödemesi gereken vergi tutarı eksik ya da fazla olacağından vergi süreçlerinde sıkıntı yaşanmaktadır.
Peki işletmeler vergi matrahının hesaplanmasında nelere dikkat etmeli?
Matrah Çeşitleri Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Vergi matrahı hesaplamaları farklı durum, mal ve hizmetlere göre 2 farklı şekilde hesaplanmaktadır.
Ad valorem matrah: Verginin, bir malın ya da hizmetin değerine göre belirlendiği durumu ifade etmektedir. Burada, malın veya hizmetin satış fiyatı üzerinden belirlenen bir yüzde oranıyla vergi matrahı hesaplanır. Örneğin bir ürünün satış fiyatının %10’u vergi olarak alınıyor ise bu ad valorem matrah hesaplamasıdır. Gelir ve kurumlar vergisi buna güzel bir örnektir. Gelir vergisi matrahı hesaplanırken toplam kazanç dikkate alınmaktadır. Burada ilk adım vergiye tabi olan brüt gelirin belirlenmesidir. Belirlenen bu brüt gelirden vergi indirimleri ve istisnalar çıkarılır. Bu, vergi indirimleri ve istisnalar çıkarıldıktan sonra kalan miktar vergi matrahını oluşturmaktadır.
Spesifik matrah: Belirli bir miktar ve özellikler üzerinden vergi uygulandığı durumdur. Yani vergi miktarı malın satış fiyatına göre değil, miktarına ya da özelliklerine bağlı olarak hesaplanmaktadır. Burada incelenen ve baz alınan özellikler mal ve hizmetin türüne göre değişiklik göstermektedir. Motorlu Taşıtlar Vergisi buna bir örnektir. Burada, taşıtın modeli, kilosu ve trafik siciline kayıt olduğu tarih gibi özelliklerle vergi matrahı hesaplaması yapılmaktadır.
İşletmeniz için Her Alanda Kolaylık!
İşletmenizin finansal yönetiminde, vergi hesaplamalarının yanında birçok zorluk ve yoğunluk olduğunu biliyoruz. Vomsis Açık Bankacılık Platformu, işletmenizin muhasebesel süreçlerinde kolaylık sağlamak ve işletmenizin verimini artırmak için yanınızda. Tüm banka hesaplarınızı tek bir panelden kolayca yönetirken raporlama ve takip işlemlerinizi hızlıca yapabilirsiniz. Üstelik kurumsal finansal yönetiminizde grup şirket yapısı ile tüm şirketlerinizin banka hesaplarını konsolide olarak görüntüleyebilme imkanı da bulunmaktadır. Tek şifre ile banka hareketlerinize, ekstrelerinize ve raporlarınıza ulaşabilirsiniz. Ayrıca kullanıcı yetkilendirme modülü ile çalışanlarınız için bakiye, hesap ve hareket bazlı kısıtlamalar yapabilirsiniz. Bu sayede panele erişim izni verdiğiniz kullanıcıların ulaşabileceği bilgileri kendiniz belirlersiniz. Ayrıca IP/Saat kısıtlama özelliği ile belirleyeceğiniz IP ve saat aralıkları dışındaki erişimleri de kolayca engelleyebilirsiniz. İki faktörlü kimlik doğrulaması ve sistem içinde bulunan daha birçok güvenlik önlemi ile finansal verileriniz Vomsis’de %100 güvende. Güvenli, kolay ve hızlı bir finansal yönetim için Vomsis Ürünleri’ne göz atın.